Na een succesvol NVA seminar ‘De nieuwe Medezeggenschap’ in maart 2011, bleek het historische Louis Hartlooper complex in hartje Utrecht, 7 juni jl. een treffende locatie voor het NVA CAO-seminar ‘Sociaal Manifest’. De inschrijving was voltekend, teken dat dit belangrijke onderwerp op warme belangstelling mocht rekenen. Onder leiding van Paul de Beer gaven twee ‘poldergeneraals’, Hans van der Steen (AWVN) en Anja Jongbloed (FNV Bondgenoten), een insiders view op de essentialia van het Sociaal Manifest en de aanleiding daartoe.
Duurzame inzetbaarheid en arbeidsvoorwaarden, en (herstel van) vertrouwen tussen partijen worden gezien als kritieke succesfactoren. Verwacht wordt dat de arbeidsmarkt structureel zal wijzigen, en dat arbeidsparticipatie en het vermogen om te investeren in mensen belangrijke randvoorwaarden zullen blijken. Hoewel de nuances soms divergeren, lijken werkgevers en werknemers het in hoofdlijnen eens over de visie ten aanzien van toekomstig beleid en strategische uitdagingen.
Na een verhelderende toelichting op het Sociaal Manifest, hebben Anja Jongbloed en Hans van der Steen ingezoomd op het cao-seizoen 2010-2011. Anja Jongbloed constateert een terugloop in het aantal mensen dat direct bij een onderneming betrokken is. De flexibele contractrelatie groeit, zowel in aantallen als in diversiteit. De vakorganisatie plaatst hier sterke kanttekeningen bij. Duurzame participatie, flexibiliteit van werknemers ten aanzien van bijvoorbeeld werktijden en arbeidsduur (HNW) en beloningsverhoudingen zijn speerpunten voor de vakorganisatie. Tevens blijft focus liggen op gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Treffend is de slogan: ‘Gewoon Goed Werk’
Hans van der Steen noemt duurzame inzetbaarheid en duurzame loonkosten als speerpunten. Doordat de behoefte ervoor bestaat en zal blijven bestaan, zou flexibiliteit in zijn ogen als een gegeven moeten worden beschouwd. Het is zinvol om zich te richten op verduurzamen van flexibiliteit in plaats van afschaffen. Key aandachtsgebieden zijn vitaliteit en levensfasebewust personeelsbeleid, employability, diversiteit, flexibele inzet, solide pensioenen en flexibele loonkosten. Hans van der Steen beschrijft en visualiseert waarom ‘de essentie in dialoog en klimaat zit’. Verbeterpunt is het loonaanpassingsmechanisme, dat door Hans van der Steen als star wordt beschouwd. Constatering van beide partners is dat duurzame inzetbaarheid een belangrijk gespreksonderwerp is op de cao-agenda.
Na de beide presentaties en vragen uit het publiek, bood de pauze een uitstekende gelegenheid tot een eerste reflectie over het Sociaal Manifest en de ontwikkelingen op cao-gebied. Uiteraard werd ook aan de interne mens gedacht, en werd hier en daar zelfs een biertje besteld. Vooruitlopend op een splitsing van de bank- en verzekeringstak van ING, vindt intensief overleg plaats over een nieuwe cao voor de verzekeringstak. Door enkele bij deze onderhandelingen betrokkenen, waaronder de hoofdonderhandelaars, is na de pauze een inkijkje gegeven in het proces dat is doorlopen. Het is belangrijk dat focus ligt op de gemeenschappelijke deler, welke overeenkomsten zijn er? In de praktijk blijkt dat er meer overeenkomsten zijn dan verschillen. Het wordt als verstandig ervaren om van acquit te beginnen, en om open te staan om principes en ideeën opnieuw te bezien en mogelijk zelfs te herijken. Men is met elkaar eens, dat investeren in de onderlinge relatie loont en wederzijds vertrouwen een randvoorwaarde is voor goed overleg. Kenmerk van het proces dat is doorlopen, is samenwerking en participatie van alle betrokkenen. Om diverse groepen medewerkers te activeren en enthousiasmeren, zijn enquêtes gehouden en zijn meerdere bijeenkomsten georganiseerd. Centrale thema’s voor de toekomstige cao zijn:
- Beloning en performance management
- Vakmanschap en ontwikkeling werknemers
- Maatwerk
- Duurzaamheid
Nadat door Nicolette van Gestel, voorzitter NVA, een woord en attentie van dank tot alle participanten werd gericht, was het tijd voor een druk bezochte borrel. Uiteraard was daarbij uitgebreid gelegenheid tot vervolgreflecties en netwerken, onder het genot van een natje en een droogje.
We kijken uit naar de volgende bijeenkomst.
Bestuur NVA